Het Open Government Partnership (OGP) is ontstaan in 2010 n.a.v. een speech van Obama over de noodzaak van meer openheid en transparantie door overheden. Op 20 september is het Partnership formeel gelanceerd, in de marge van de VN general assembly in New York. De 8 initiërende landen hebben toen hun verklaring ingebracht en hun actieplannen bekendgemaakt. Nederland is een van de 38 landen die hun partnerschap hebben aangekondigd, door het ondertekenen van een letter of intent door minister Donner.

Toetreding houdt in dat Nederland de ‘Open Government Declaration’ ondertekent, en een Open Government actieplan publiceert op OGP website (http://www.opengovpartnership.org/).

Voor Nederland is deelname aan de OGP belangrijk. Het is voor het dossier van open data goed om aan te haken op een dergelijk initiatief, omdat het de kans biedt te leren van landen die hiermee al verder zijn. De inzet van BZK kan daarmee gerichter worden bepaald. Het OGP haakt aan op aspecten van vertrouwen in de overheid en openbaarheid. In de afgelopen tijd is over deze onderwerpen een aantal adviezen verschenen. Bijvoorbeeld de ROB signaleert een gebrek aan vertrouwen in haar advies vertrouwen op democratie, en adviseert binnenkort over openbaarheid. Ook de ombudsman heeft onlangs advies uitgebracht over openbaarheid, en zal in de nabije toekomst naar verwachting ook ingaan op het onderwerp vertrouwen. Het is goed om met het actieplan te laten zien waar we staan en welke acties we al nemen en nog gaan doen. Door het consultatietraject dat bij dit proces hoort, zien we of we op de goede koers zijn of dat we accenten anders zouden moeten leggen.

Het OGP formuleert 4 kernprincipes voor Open Overheid: • Transparantie: informatie over activiteiten en besluiten van de overheid is open, volledig en vrij beschikbaar voor het publiek, en voldoet aan de internationaal geldende basis standaarden voor open data. • Burgerparticipatie: de overheid stimuleert burgers deel te nemen aan het publieke debat, en spant zich in voor een interactief, innovatief en effectief bestuur. • Verantwoordelijkheid: regels en wetgeving zorgen ervoor dat overheden gecontroleerd kunnen worden, en aanspreekbaar zijn op hun acties. • Technologie en Innovatie: overheden omarmen het belang van open toegang tot informatie en technologie voor de maatschappij. Open technologie wordt gezien als een belangrijke drijfveer voor innovatie en is van belang om de eerste drie principes van de open overheid te kunnen realiseren.

Naast deze algemene principes is er ook een aantal minimale voorwaarden gesteld voor toetreding (waaronder fiscale transparantie en toegankelijkheid van overheidinformatie). Nederland voldoet al aan deze voorwaarden, de meeste van de dossiers waar deze voorwaarden onder vallen zijn belegd bij BZK.

In het actieplan zal ieder deelnemend land voor de kernprincipes aangeven:

• Wat de toezegging is;
• Hoe deze toezegging bijdraagt aan het vergroten van transparantie,verantwoording en burgerbetrokkenheid;
• Wie betrokken is bij het implementeren van de toezegging;
• wat de overheid hoopt te bereiken met het doen van dit commitment;
• de belangrijkste implementatie maatstaven en tijdsplanning, waar mogelijk moet worden aangegeven voor de toezegging wat in het eerste jaar wordt bereikt.

De vraag is daarbij te focussen op minimaal één van de “grand challenges”: Het verbeteren van publieke dienstverlening; het vergroten van integriteit; het effectiever inzetten van publieke middelen; het creëren van veiliger samenleving; het verbeteren van de collectieve verantwoording.